W związku z napływającymi do nas pytaniami o pismo MRIT z dnia 20 grudnia 2024 roku rozesłane do wszystkich gmin dotyczące postępów w uchwalaniu planów ogólnych gmin oraz ankiety (pismo z ankietą) przekazujemy poniższe informacje:

Wypełnienie ankiety nie jest obowiązkowe, więc decyzję co do wzięcia w niej udziału zostawiamy Państwu. Warto jednak podkreślić, że wypełnienie ankiety pozwala na zgłoszenie gminy do uczestnictwa w pilotażu Rejestru Urbanistycznego.

Tutaj zwracamy szczególną uwagę na fakt, że oprócz samej deklaracji wymagane jest również posiadanie projektu planu ogólnego (tj. załącznika GML z danymi przestrzennymi; pliku APP), co może ograniczać grono zainteresowanych gmin, które MRiT wybierze do pilotażu.

Tu również decyzję zostawiamy Państwu - z jednej strony mogą się Państwo zapoznać wcześniej z systemem i być może mieć wpływ na jego rozwój, z drugiej strony samo opracowywanie planu ogólnego może obecnie nie pozwalać na poświęcenie dodatkowych zasobów na udział w testowaniu.

Jednocześnie przypominamy, że Rejestr Urbanistyczny zgodnie z przepisami ma zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. i wówczas wszystkie gminy będą musiały z niego korzystać.

8 stycznia przeprowadzono pierwszy w 2025 roku monitoring zbiorów i usług danych przestrzennych z tematu zagospodarowanie przestrzenne. W porównaniu do poprzedniej analizy z grudnia 2024 nastąpił minimalny wzrost średniej oceny - z 7,17 do 7,18.

Największą różnicą w stosunku do wcześniejszego badania jest zmiana liczby gmin - od 1 stycznia 2025 w Polsce mamy bowiem 2479 gmin (powstały 2 nowe jednostki: Szczawa i Grabówka). Z innych zmian należy wymienić stały wzrost zgłoszeń zbiorów dotyczących planów ogólnych. Nadal jednak istnieje bardzo duża grupa gmin (ok. 750 czyli ponad 30%), które takiego zbioru nie zgłosiły, co pozwala wnioskować, że nawet nie zaczęły prac nad POG. A zgodnie z przepisami plany mają być gotowe do końca tego roku - biorąc pod uwagę szacunki ministerstwa o czasie na opracowanie planu ogólnego wynoszącym ok. 1,5 roku, stawia to pod znakiem zapytania dotrzymanie tego terminu. 

Poniżej przedstawiono mapę z zaznaczonymi gminami, które zgłosiły zbiór POG. Jak widać nadal jest na niej dużo białych plam:

Aktualnie spośród 2479 gmin w Polsce jedynie 32 jednostki (spadek z 39) nie zgłosiły żadnego zbioru do ewidencji zbiorów i usług danych przestrzennych. 60 gmin posiada jeden zbiór, 709 - dwa, a 1678 trzy zbiory (poprzednio było to odpowiednio 59, 839 i 1543).

Zbiór dla planu ogólnego w momencie badania ma zgłoszonych 1732 gmin, podczas gdy w ubiegłym miesiącu takich gmin było 1587.

W przypadku zbiorów MPZP i SUIKZP zmiany nie są tak wyraźne - obecnie zgłoszonych jest 2395 zbiorów dla planów oraz 2385 ze studium - zatem przybyło tu jedynie po kilka zbiorów (poprzednio: 2391 i 2381).

Wszystkich zgłoszeń w ewidencji jest już 6513 (poprzednio 6364). Z czego 1924 nie posiada przypisanego adresu usługi, 184 posiada jedną, 301 dwie, a 3 usługi posiada 4104 zbiorów.

W podziale na typ usługi sieciowej mamy 4213 usług wyszukiwania, 4563 usług przeglądania oraz 4322 pobierania (w tym 2303 usług ATOM i 1914 WFS).

Poniżej przedstawiono wyniki monitoringu zbiorów MPZP i SUIKZP w rozbiciu na przedziały punktowe:

Podobnie jak wcześniej wyniki w rozbiciu na rodzaj jednostki (gminy wiejska, miejsko-wiejska, miejska) wypadają najsłabiej dla miast - szczególnie tych na prawach powiatu. Problem jest najwyraźniej widoczny w cząstkowych ocenach usług pobierania zbiorów MPZP, gdzie średnia ocena to zaledwie 1.29 pkt na 5 możliwych:

Ze szczegółowymi wynikami badania dla poszczególnych gmin można zapoznać się na stronie:

e-mapa.net/app/uslugi.php

Po wybraniu danej jednostki zostanie zaprezentowana ocena sumaryczna, a po kliknięciu przycisku MPZP lub SUIKZP wyświetli się raport z ocenami cząstkowymi w rozbiciu na 3 typy usług.

Koniec roku to czas podsumowań, chcielibyśmy więc przedstawić statystyki dotyczące tegorocznych wdrożeń i rozwoju technologii e-Gmina, z której korzysta ponad połowa gmin w Polsce. 

Jedno z najbardziej kompleksowych wdrożeń zostało wykonane w mieście Starogard Gdański. W ramach stworzonego systemu informacji przestrzennej – mstarogardgdanski.e-mapa.net – udostępnione zostały dane z następujących modułów:

• iMPA – dane dotyczące numeracji adresowej oraz nazewnictwa ulic, placów i innych obiektów;
  
• iGeoPlan – dane dotyczące zagospodarowania przestrzennego w postaci wektorowej;
  
• iRMK – informacje o działkach stanowiących mienie komunalne;

Jest to jeden z 37 samorządów, które w 2024 roku wykonały publikację miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w zaawansowanej postaci wektorowej. 38 gmin uruchomiło natomiast moduł iMPZP publikujący plany w formie rastrowej. Dzięki intensywnym działaniom na koniec roku już niemal połowa Polski posiada zinformatyzowane plany miejscowe wraz z uruchomioną publikacją usług sieciowych w technologii eGmina.

W 2024 gminy opublikowały w technologii e-gmina ponad 1000 nowych planów, z czego ponad połowa została zwektoryzowana, a aktualna sumaryczna liczba planów miejscowych opublikowanych we wszystkich portalach to ponad 30 000. Mapa lokalizująca wdrożenia w gminach z podziałem na wersje wektorowe i rastrowe prezentowana jest poniżej:

Wszystkie gminy korzystające z technologii iMPZP/iGeoPlan podpisały elektronicznie i udostępniły ponad 2300 zbiorów APP (MPZP i SUIKZP), a w przygotowanym przez nas serwisie e-mapa.net/app zwalidowano  34 000 plików GML.

Warto podkreślić, że rośnie również grono użytkowników aplikacji iMPA (Internetowy Manager Punktów Adresowych) - w ub. roku dołączyło do niego 24 gminy. Intensywne wykorzystanie systemu widać też po statystykach zasileń rejestru PRG. W 2024 roku zostało wykonanych ponad 32 700 zasileń dla ponad 1500 gmin. Wyrażamy zadowolenie, że nasza aplikacja od lat cieszy się największą popularnością na rynku i stałym zaufaniem użytkowników.

Popularność naszego oprogramowania widać również po statystykach dotyczących obsługi zgłoszeń w zakresie wsparcia i pomocy technicznej (m.in. wprowadzenia nowych planów, propozycji nowych funkcjonalności, pytań i zgłoszeń problemów), których w tym roku było niemal 14 000 (czyli ok. 40 dziennie, wliczając dni wolne od pracy).

Na sam koniec pragniemy przypomnieć co istotniejsze nowe funkcje i modyfikacje w portalach mapowych oraz modułach dziedzinowych, które zostały wprowadzone na przestrzeni ostatniego roku: 

• wyszukiwanie działek po  podziale nieruchomości,
• wyznaczanie obszaru dostępnego w zdefiniowanej odległości od punktu,
• eksport listy adresów znajdujących się wewnątrz markera razem z ich współrzędnymi,
• porównanie w Panelu porównawczym dwóch archiwalnych ortofotomap,
• łatwiejsza identyfikacja punktów załamania działki dzięki możliwość wyświetlenia na mapie oznaczeń numerowych punktów,
  
• rozbudowa grupy Hydrografia o nowe warstwy, pozwalające śledzić aktualną sytuację powodziową'
  
• nowa warstwa, która przedstawia środki rzutów zdjęć lotniczych dostępnych w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym,
• nowa warstwa z mapami historycznymi, pochodzącymi z projektu Atlas Fontium.